Wat is koorts?
Onze lichaamstemperatuur schommelt steeds rond dezelfde temperatuur, namelijk tussen 35.8 en 37.5°C en verschilt van persoon tot persoon. ’s Avonds kan dit een halve graad meer zijn, ’s morgens een halve graad minder.
We spreken van koorts als de lichaamstemperatuur boven de 38°C bedraagt. Koorts is geen ziekte, maar een natuurlijke reactie van het lichaam om zich te verdedigen tegen virussen en bacteriën en kan dus meestal geen kwaad. Integendeel: het verhoogt dus de weerstand van het lichaam bij een infectie.
Bij koorts is de ‘thermostaat’ van het lichaam ingesteld op een hogere temperatuur. Het lichaam zal proberen die hogere temperatuur te bereiken en te behouden door o.a. rillingen. Probeer dus het lichaam niet af te koelen (bv door koud bad) want op die manier zal het lichaam nog harder werken om toch die hogere temperatuur te bereiken.
Wat te doen bij koorts?
- Het lichaam heeft extra vocht nodig, drink voldoende water.
- Draag geen te warme kledij en leg geen extra lakens op bed.
- Zorg voor een kamertemperatuur van maximum 20°C, zo kan je ook een beetje warmte kwijt aan de omgeving.
- Leg nooit een natte handdoek op iemand met koorts: dit belemmert het normale warmteverlies door de huid, ook een koud bad wordt niet aangeraden.
- Zolang de 38°C niet wordt overschreden, hoef je eigenlijk niets te doen.
- Als de koorts hoger wordt dan 38.5°C neem dan een koortswerend middel.
Hoe meten we de koorts?
Een elektronische thermometer is het meest aanbevolen om de koorts te meten.
- Bij kinderen tot 5 jaar is een temperatuurmeting in de anus de meest betrouwbare methode. Een meting onder de oksel kan een alternatief zijn, maar dit is sterk afhankelijk van omgevingsfactoren en zorg ervoor dan ook voor dat je de arm dicht tegen het lichaam aandrukt. Voor een temperatuurmeting in de anus kan een flexibele elektronische thermometer aangeraden worden.
- Bij oudere kinderen en volwassenen gaat de voorkeur naar een meting onder de tong. Ook een zorgvuldig uitgevoerde meting onder de oksel is betrouwbaar als je de arm dicht tegen het lichaam aandrukt.
Om de temperatuur te meten onder de oksel neem je best een klassieke thermometer en geen ‘10sec’ (snelle) thermometer. Dit kan leiden tot foutieve waarden. - Een infrarood thermometer is ideaal voor gezinnen met kinderen. Deze meting gebeurt ter hoogte van het voorhoofd en geeft een snel en nauwkeurig resultaat.
Een temperatuurmeting op verschillende plaatsen kan een ander resultaat geven. Daarom wordt aangeraden de koorts op te volgen aan de hand van eenzelfde soort meting. Naarmate men ouder wordt, kan de lichaamstemperatuur ook lichtjes dalen.
Wanneer doorverwijzen naar arts?
- Als de koorts langer aanhoudt dan 3 dagen bij kinderen of 5 dagen bij volwassenen.
- Bij een kind als de lichaamstemperatuur 39°C of hoger blijft aanhouden.
- Als u kortademig of suf wordt.
- Als u heel weinig drinkt of plast.
- Als u opnieuw koorts krijgt na een paar dagen koortsvrij te zijn.